วันมาฆบูชา ตรงกับวันเพ็ญ ขึ้น 15 ค่ำ เดือน 3 ถือเป็นวันสำคัญทางพระพุทธศาสนาที่มีเหตุการณ์อัศจรรย์เกิดขึ้นพร้อมกัน 4 ประการ หรือที่เรียกว่า "จาตุรงคสันนิบาต"
คำว่า "มาฆะ" เป็นชื่อของเดือน 3 ส่วน "มาฆบูชา" ย่อมาจาก "มาฆบุรณมี" หมายถึง การบูชาในวันเพ็ญกลางเดือนมาฆะ ตามปฏิทินของอินเดีย
เหตุการณ์จาตุรงคสันนิบาต
ในสมัยพุทธกาล ณ วัดเวฬุวันมหาวิหาร กรุงราชคฤห์ ได้เกิดเหตุการณ์อัศจรรย์ 4 ประการ คือ:
- 1 พระสงฆ์สาวกจำนวน 1,250 รูป มาประชุมพร้อมกันโดยมิได้นัดหมาย
- 2 พระสงฆ์ทั้งหมดล้วนเป็น "เอหิภิกขุอุปสัมปทา" (ผู้ที่ได้รับการอุปสมบทจากพระพุทธเจ้าโดยตรง)
- 3 พระสงฆ์ทั้งหมดล้วนเป็น พระอรหันต์ผู้ทรงอภิญญา 6
- 4 วันนั้นเป็นวันเพ็ญเดือน 3 (ดวงจันทร์เสวยมาฆฤกษ์)
หัวใจพระพุทธศาสนา: โอวาทปาติโมกข์
ในโอกาสนี้ พระพุทธองค์ทรงแสดงธรรมกถาที่ชื่อว่า "โอวาทปาติโมกข์" ซึ่งถือเป็นหลักการ อุดมการณ์ และวิธีการปฏิบัติ อันเป็นหัวใจสำคัญของพระพุทธศาสนา เพื่อให้พระธรรมทูตนำไปเผยแผ่ไปในทิศทางเดียวกัน
หลักการ 3 (หัวใจสำคัญ)
สัพพะปาปัสสะ อะกะระณัง
การไม่ทำบาปทั้งปวง
กุสะลัสสูปะสัมปะทา
การทำกุศลให้ถึงพร้อม
สะจิตตะปะริโยทะปะนัง
การทำจิตของตนให้ผ่องใส
"วันมาฆบูชา จึงเป็นวันแห่งความรักอันบริสุทธิ์ในทางพุทธศาสนา เป็นวันที่พระพุทธองค์ทรงมอบความรักความปรารถนาดีแก่สรรพสัตว์ ด้วยการวางหลักธรรมเพื่อความพ้นทุกข์อย่างแท้จริง ขอเชิญชวนพุทธศาสนิกชน ร่วมทำบุญ ตักบาตร และเวียนเทียน ณ อาศรมไผ่มรกต เพื่อความเป็นสิริมงคลแก่ชีวิต"